تیغۀ میکروسکوپی کلیه جونده – مناسب برای درس “بافت پوششی” و درس “ کورتکسِ کلیه” (این تیغه حاوی مدولا نیست اما برای مطالعه جزئیات گلومرول مناسب است.)

این تیغه حاوی کورتکس کلیه یک جونده است.فاقد مدولا و ناف کلیه و پاپیلا است اما حاوی جسمکهای مالپیگی بسیار واضح است.

کلیه جونده – رنگامیزی هماتوکسیلین و ائوزین – بزرگنمایی عدسی شیئی: ۴ برابر –این میدان میکروسکوپی را کورتکس پر کرده است. در منتها الیه بالا و راست تصویر کپسول کلیه با پیکان سیاه مشخص شده است. پیکانهای آبی رنگ گلومرولها را نشان میدهند. پیدا کردن جسمک مالپیگی و گلومرول در نمونۀ کلیه بسیار آسان است. گلومرول، کلافی است که به وسیلۀ یک هالۀ سفید رنگ احاطه شده است. این هاله در حالت طبیعی و زنده در حیوان به این اندازه عریض نیست. عریض بودن این هاله نتیجۀ جمع شدگیِ گلومرول طیِ روند تهیه بافت است. مابین گلومرولها لابیرنت کلیوی (renal labyrinth) شامل لوله های پیچیدۀ دور و نزدیک است.

کلیه جونده – رنگامیزی هماتوکسیلین و ائوزین – بزرگنمایی عدسی شیئی: ۴۰ برابر – در تصویر بالا یک جسمک مالپیگی در مرکز تصویر قرار دارد. فضای ادراری (urinary space) با پیکان زرد نشان داده شده است. این فضا در حالت طبیعی و در حیوان زنده به این اندازه عریض نیست. جمع شدگیِ گلومرول در اثر روند تهیه بافت موجب شده که این فضا در نمونه میکروسکوپی بیشتر شود. دیوارۀ جداری پوشیده از بافت پوششیِ سنگفرشی ساده است. هستۀ این بافت تَخت و کشیده است (سَرتیرهای زرد). مویرگهای درون گلومرول نیز از بافت سنگفرشی ساده با سلولهای تخت پوشیده شده اند. یک قوسِ مویرگی از کلاف مویرگیِ ، به همراه سلولِ کشیدۀ آندوتلیومِ آن با سَرتیرِ قرمز نشان داده شده است. این قوسهای مویرگی ممکن است حاوی گلبول قرمز باشند یا نباشند. دیوارۀ لولۀ پیچیدۀ نزدیک (proximal convoluted tubule) و دیوارۀ لولۀ پیچیدۀ دور (distal convoluted tubule) از بافت پوششی مکعبی ساده تشکیل شده است. این لوله ها در اطراف گلومرول به ترتیب با پیکانهای سیاه و آبی مشخص شده اند.

مرزهای سلولها در این لوله ها را نمیتوان تشخیص داد اما از شکل و موقعیت هسته میتوان حدس زد که هر سلول چه شکل و موقعیتی دارد. دیوارۀ لولۀ نزدیک (پیکان سیاه) قطور تر است و فضای داخل این لوله تنگتر دیده میشود، سیتوپلاسم آنها ائوزنوفیل تر پس رنگینتر است. تعداد مقاطع لولۀ نزدیک از تعداد مقاطع لولۀ دور در کورتکس بیشتر است. میکروویلوسهای رأسِ سلولهای آن به صورت شعله به داخل فضای لوله دیده میشوند. فاصلۀ سلولها در دیوارۀ لولۀ نزدیک بیشتر به نظر میرسد. مویرگهای اطراف که در میان لوله ها جریان دارند قابل تمایز نیستند اما گلبولهای قرمز درونِ آنها را میتوان تشخیص داد.

سمت راست این جسمک، قطبِ عروقیِ (vascular pole) است که به شکلی کم نظیر، درست از محل ورودِ شریانکِ آوران (afferent arteriole) به داخل گلومرول برش خورده است. در مجاورت و در بالای شریانکِ آوران، مقطع عرضیِ شریانک میان لوبولی (interlobular arteriole) که این شریانکِ آوران را تغذیه میکند دیده میشود. محل انشعاب، با پیکان قرمز مشخص شده است. پیکان سبز قسمتی از دستگاه جنب گلومرولی (juxtaglomerular apparatus) را نشان میدهد که مقطعی از خال فشرده (ماکولا دنسا)(macula densa) است.

کلیه جونده – رنگامیزی هماتوکسیلین و ائوزین – بزرگنمایی عدسی شیئی: ۴۰ برابر – دو جسمک مالپیگی درمجاورت یکدیگر در کورتکس. پیکان سیاه خال فشرده (ماکولا دنسا)(macula densa) را مشخص کرده است.