سِینورابدیتیس اِلِگانس
این جانور یک کرم حلقوی است که از زمانی که مورد شناسایی قرار گرفت تا کنون که بیش از یکصد سال از آن میگذرد، مورد علاقۀ بسیارِ محققان بوده است.
همۀ سلولهای این کرم ۱ میلی متری، ۹۵۹ عدد است که سرگذشت دانه به دانۀ آنها را از هنگامی که این موجود یک تخمک است تا زمانی که به بلوغِ کامل میرسد، روشن شده است. همۀ این سلولها نامگذاری شدهاند. در واقع از هنگامی که اولین تقسیم سلولی در این حیوان آغاز میشود تا این سلول به ۹۵۹ سلول میرسد؛ سرنوشتِ همۀ سلولها قدم به قدم تا پایانِ آخرین تقسیم سلولی و آخرین مهاجرتهای سلولی، معلوم شده است.
سی.اِلگانس، اولین موجود زندۀ پرسلولی است که ژنومِ آن استخراج شده. یعنی فرمول ژنتیکیِ آن که عبارت است از همۀ بازهای آلیی که دی.اِن.آ ی آن را میسازند به طور کامل کشف شده است. اولین موجودی که ژنومش استخراج شد ویروسی است به نام فی- ۱۴۷
۳۰۲ تا از این ۹۵۹ سلول، نورون هستند. این ۳۰۲ نورون حدود ۷۰۰۰ اتصال با هم برقرار کردهاند. همۀ این اتصالات، دانه به دانه شناخته شدهاند.
تا کنون ۶ دانشمند به خاطر کارهایی که روی این کرم کردهاند برندۀ نوبل شدهاند.
دانشمندان آرزو دارند که بتوانند روزی همۀ اتصالاتِ همۀ نورونهای انسان که تعدادشان حدود ۱۰۰ میلیارد است را نقشه کشی کنند. برخی از نورونهای ما مثل سلول پورکنژ در مخچه چند میلیون اتصال با دیگر سلولها دارد. بنا بر این آرزوی بسیار بزرگی است و رسیدن به آن دشوار، اما به نظر نمی رسد که آدمی این راه را نیمه کاره رها کند و میتوان مطمئن بود که روزی نقشۀ اتصالات همۀ نورونهای مغز و نخاعِ آدمی روی میز خواهد بود. آن نقشه باید حدودِ ۱۰۰ میلیارد نقطه و ۳ * ۱۰ به توان ۱۸خط داشته باشد.
دلت میخواهد در رسم یکی از آن خطها نقشی داشته باشی؟
مطالعۀ بیشتر:
متن سخنرانی دانشمندانی که به خاطر کار روی سی. الگانس جایزۀ نوبل دریافت کردهاند.
نقشۀ کلی اتصالات نورونهای سی. الگانس.
فهرست نام و اتصالات همۀ نورونهای سی. الگانس
فیلم شیوۀ کشت و نگهداری سی.الگانس
فیلم اولین تقسیمهای سلولی در جنین سی.الگانس
فیلم تقسیم سلولی در مرحلۀ گاسترولا در جنین سی.الگانس
وقار یک کرم – فیلم
سلام
آیا آزمایشگاه یا استادی در ایران میشناسید که روی مدل کرم سی الگانس تحقیق کند؟