لثه – بافت پوششی مطبّق سنگفرشی خشک (کراتیندار)

لثه – سطحی از لثه که با حفره دهانی در تماس است پوشیده شده از بافت سنگفرشی مطبق است. در شکل بالا طبقات متعدد سلول‌های پوششی دیده می‍شود که روی بافت پیوندی قرار گرفته‌اند. بافت پوششی در خارجی ترین سطح، حاوی چند ردیف سلول تخت صدفی است که ارتفاع این سلول‌ها بسیار کمتر از پهنای آنهاست. در سلول‌های ردیف‌های پایین‌تر  به تدریج نسبت ارتفاع به پهنا بیشتر میشود و سلول‌ها به اصطلاح مکعبی میشوند.

پاپیلاهای بافت سنگفرشی لثه به درون بافت پیوندی فرو رفته‌اند. در تصویر بالا بسیاری از این پاپیلاها به صورت اریب بریده شده‌اند و رأس آنها که در بافت سنگفرشی فرو رفته است دیده نمیشود. جزایری از بافت پیوندی که در میان بافت پوششی دیده میشود، فضای میان پاپیلاهای بافت پوششی است که چون اریب بریده شده‌اند به این شکل دیده میشوند.

لثه انسان – رنگامیزی هماتوکسیلین ائوزین – کارگاه فرزاد

لثه – سلول‌های سطحی‌ترین لایه‌ها کاملاً تخت و صدفی شکل هستند. اغلب بافت شناسها این بافت را یک  بافت سنگفرشی مطبق کراتینه میدانند. با دقت کافی در خارجیترین لایه، هسته سلول‌ها قابل تشخیص است. اما کمی پایننتر خبری از هستۀ سلول نیست. این بافت را نمیتوان غیر کراتینه دانست چرا که ساختار کراتین در سطح کاملاً قابل مشاهده است. از سویی وجود هسته این بافت را از بقیۀ بافتهای کراتیندار متمایز میکند. به همین دلیل بافت پوششی لثه را برخی،  بافت سنگفرشی مطبق پاراکراتینه مینامند.

به رگ خونی موجود در بافت همبند که حاوی چند گلبول قرمز است توجه کنید.

لثه انسان – رنگامیزی هما.ئو.- کارگاه فرزاد

لثه – سلولهای بافت پوششی، از جانب به سلول‌های همسایه خود سخت چسبیده‌اند و بین غشاء سلول‌های همسایه اتصالاتی وجود دارد، از جمله اتصالات داربستی. این اتصالات ساختارهای بسیار کوچکی دارند که فقط با میکروسکوپ الکترونی قابل دیدن هستند. هنگامی که این بافت در فرمالین تثبیت میشود و مراحل دیگر پردازش را طی میکند، به سَبَبِ تغییرِ حجم، تحت کشش قرار میگیرد. اتصالات داربست آنقدر محکم هستند که مقاومت آنها در مقابل این کشش، به صورتِ این خطوط موازی عمود بر راستای غشاء دیده میشود.این خطوط در نظرِ بافت شناسانِ قدیم به صورت سوزن(prickle) هایی آمده است. این سوزن‌ها منظره‌ای شبیه به “زیپ” به این ساختار می‌دهد. در عکس سمت راست تقریبا درهمه غشاءها این منظره نمایان است و سه تا از این مناظر با سرپیکان نشانگذاری شده است.

لثه انسان – رنگامیزی هما.ئو.- کارگاه فرزاد

لثه – با تغییر دادن فاصله کوندانسور میکروسکوپ و تغییر قطر دیافراگم آن، “زیپ” بین سلولی بافت پوششی بهتر دیده می‌شود.

لثه انسان – رنگامیزی هما.ئو.- کارگاه فرزاد