تیغۀ میکروسکوپی تیروئید – مناسب برای درس “بافت پوششی” و درس “تیروئید”
این تیغه در همۀ حاشیه مگر ضلع سمت راست (سرتیرهای قرمز) حاوی کپسول است. انشعاب ترابکولا از کپسول به داخل پارانشیم در چند محل از جمله محلهایی که با سرتیر زرد نشان داده شده قابل مشاهده است. محدودۀ مشخص شده با منحنی سفید، محلی از تیغه است که در این صفحه مطالعه شده است.
این تیغه توسط سودابه هوشیاری تهیه شده است و توضیحات از احمد محبی آشتیانی است.
تیروئید – رنگامیزی هماتوکسیلین و ائوزین – بزرگنمایی عدسی شیئی: ۴ برابر – انبان (فولیکول)های تیروئید به همراه مایع کولوئید، عروق بزرگ، و بافت همبند در این بزرگنمایی قابل تشخیص هستند. قسمتی از دو ترابکولا از داربست، با پیکان زرد مشخص شده اند. این دیواره ها به کپسول (پیکان سیاه) متصل هستند و تیروئید را به لوبولها تقسیم میکنند و محل عبور عروق (پیکان قرمز) بزرگ هستند. این عروق پیاپی به عروق کوچکتر منشعب میشود (سرتیر قرمز) تا سرانجام به مویرگهای مجاور فولیکولها منتهی میشوند.
مادۀ کولوئید، مایعی است که در مسیر تهیۀ بافت دچار آرتفکتهای مختلف میشود. ممکن است همه یا قسمتی از کولوئید، فولیکول را ترک کند یا حبابهای بزرگ در آن ایجاد شود (سرتیرِ سیاه) یا قسمتی از فولیکول حاوی مادۀ کولوئیدِ ضخیمتری باشد یا دچار پارگیهای موازی و غیرموازی باشد (سرتیر آبی). برای مطالعۀ مادۀ کولوئید، فولیکولی را انتخاب کنید که شکل آن به حالت طبیعی نزدیکتر باشد.
قسمتهای محاط در مستطیل را با بزرگنمایی بالاتر در تصویرهای زیر ببینید.
تیروئید – رنگامیزی هماتوکسیلین و ائوزین – بزرگنمایی عدسی شیئی: ۱۰ برابر – در این میدان میکروسکوپی جزئیات بافت همبند و عروق بزرگ و کوچک قابل مشاهده اند . دیوارۀ فولیکول از بافت پوششیِ مکعبی ساده پوشیده شده و تنها یک ردیف سلول دارد. فولیکولهایی که برش در آنها دورتر از قطر در آنها اتفاق افتاده باشد، یا برش مماس با ضخامت دیواره فولیکول انجام شده باشد چند ردیف سلول را نشان میدهند (پیکانهای آبی). برای مطالعۀ اپیتلیومِ مکعبیِ ساده، فولیکولی را انتخاب کنید که برش از نزدیکیِ قطرِ آن انجام شده است.
قسمت محاط در مستطیل را با بزرگنمایی بالاتر در تصویر زیر ببینید.
تیروئید – رنگامیزی هماتوکسیلین و ائوزین – بزرگنمایی عدسی شیئی: ۴۰ برابر – عروق بزرگ و کوچک با سرتیر قرمز نمایش داده شده است. این عروق گاهی حاوی گلبول قرمز هستند. دیوارۀ این عروق با بافت سنگفرشی و هسته های تَخت و کشیده پوشیده شده اند. مجاورت این عروق با فولیکول، موقعیت مناسبی است تا این دو نوع بافت پوششی با هم مقایسه شوند. پرخون و پرعروق بودنِ تیروئید در این بزرگنمایی به خوبی قابل مطالعه است.
دیوارۀ انبان (فولیکول) در تیروئید از اپیتلیوم مکعبی ساده است و تنها یک ردیف سلول دارد. دو سرتیر سیاه فولیکولهایی را نشان میدهند که برش در آنها دور از قطرِ فولیکول انجام شده و بیش از یک ردیف سلول را نشان میدهد. برای مطالعه بافت پوششی مکعبی ساده، فولیکولی را انتخاب کنید که از محل مناسب بریده شده است (پیکان آبی). در این بافت، دیوارۀ سلولهای مجاورِ ، قابل تشخیص نیستند اما از شکل و موقعیت هسته میتوان شکل، اندازه و وضعیتِ سلول را حدس زد. ارتفاع سلولهای اپیتلیوم فولیکول در تیروئید ممکن است گاهی کوتاهتر و گاهی بلندتر باشند. سرتیرهای سفید کیسه های بازجذب (resorption vacuoles) را نشان میدهند.
سلولهای فرانبان (parafollicular) سلولهای بزرگ با سیتوپلاسم روشن و هستۀ مدور یوکاریوت با یک هستک در میان هستند. در روش معمولی تهیه و رنگامیزی تیروئید تشخیص مطمئن این سلولها ناممکن است.
یروئید – رنگامیزی هماتوکسیلین و ائوزین – بزرگنمایی عدسی شیئی: ۴۰ برابر – تیروئید بافتی پرخون است. فولیکول، انبانی است برای ذخیرۀ هورمون. مواد میباید مرتباً از این انبان به داخل و خارج در رفت و آمد باشند. همسایگیِ مویرگها با اپیتلیومِ فولیکول، این مقصود را براورده میکند. ممکن است مویرگها به وضوح دیده نشوند اما گلبولهای قرمز (سرتیرهای قرمز) نشانۀ حضور آنها در محل است.